Nörobilim, Hukuk, Psikoloji ve Ötesi 3: Suç ve Ceza
for English please scroll down
Nörobilim, Hukuk, Psikoloji ve Ötesi 3: Suç ve Ceza
Uluslararası Sempozyum
Düzenleyenler: MEF Üniversitesi ve Beyin Araştırmaları Derneği
Tarih: 31 Ekim - 1 Kasım 2022
Yer: MEF Üniversitesi, Ayazağa, Maslak, İstanbul
Bildiri özetleri için tıklayınız: https://www.datocms-assets.com/99182/1699109669-7522_2.pdf
Sempozyum hakkında bilgi edinmek veya soru sormak için ozenz@mef.edu.tr'ye başvurabilirsiniz.
Kavramsal Çerçeve
Hangi davranışın suç olarak tanımlanacağı ve suç olarak tanımlanan davranışın nasıl bir yaptırımla (ceza) karşılanması gerektiği soruları hukuk ve siyaset kadar, felsefe, psikoloji, sosyoloji, antropoloji alanlarının kapsamına da girer. Tüm insanlık için geçerli (evrensel) suç kategorileri var mıdır? Suçu ve cezayı kültürel bağlamdan bağımsız olarak düşünmek mümkün müdür? Suç tanımı yapmanın ve cezalandırmanın (yaptırım uygulamanın) tahakküm kurmaktan başka bir anlamı olabilir mi? Suçun ve cezanın adaletle ilişkisi nedir? Cezalandırmada amaç ve yöntem ne olmalıdır? Bunlar ve benzeri sorulara verilecek yanıtlar felsefi ve kuramsal temellerden hareketle üretilebileceği gibi, yukarıda sayılan bilim disiplinleri çerçevesinde deney ve gözleme dayalı çalışmalar yoluyla da araştırılabilir. Son yirmi yılda gelişen mültidisipliner bir bilim dalı olarak sosyal nörobilim de bu sorulara kayıtsız kalmıyor, suç oluşturan davranışların ve cezalandırma kalıplarının nöral temellerini sorgularken konuya bir de biyoloji boyutunu katıyor.
Suç ve ceza kavramlarını kuramsal boyutuyla tartışırken, adalet kavramına değinmek kaçınılmazdır. Hangi davranışın suç olduğunu saptarken ve suç olarak belirlenen davranış için ne tür ve ne ağırlıkta bir cezanın uygun olacağını saptarken “adil olma” kıstası devreye girebilir mi, sorusu beraberinde başka soruları da getirir. Suçu tanımlayıp cezayı belirlemek ve infaz etmek, erkin (iktidarın) en saf görünüm hallerinden birisidir. İktidarın bu yetkisi sınırsız mıdır, yoksa başta adalet olmak üzere, çeşitli kavramlar ve olgularla çerçevelenmiş midir? Örneğin, zaman ve mekânla sınırlı bir iktidar odağının, evrensel nitelikte oldukları için tanımadan geçemeyeceği suç kategorileri var mıdır? Böylesi suç kategorilerinin mevcudiyeti kabul edildiğinde, bu suçların failleri bakımından cezasızlık siyasası izlemeye yeltenen bir iktidarın meşruluğu ister istemez sorgulanacaktır. Aynı şekilde, evrensel suç kavramı peşinde evrensel yargı yetkisini getirecek, yerel iktidarın cezalandırma yetkisi sınırlarının ötesine taşar şekilde kurgulanabilecektir. Bu da bizi, zamandan, mekândan ve bağlamdan bağımsız bir mutlak adalet tanımı yapılabilir mi, sorusuna taşıyacaktır.
Cezalandırma davranışı sosyal davranış kalıplarının nörofizyolojisini ele alan araştırmalarda özel bir yere sahiptir. Cezalandırma davranışının özel bir türünün, zarar doğuran fiilden doğrudan ya da dolaylı etkilenmeyen bir üçüncü tarafın, salt norm ihlalini yaptırıma uğratmak adına cezalandırmaya yönelmesini ifade eden özgeci cezalandırma kalıbının merceğe alındığı araştırmalar, insan toplumlarında görülen farklı adalet mekanizmalarının biyolojik boyutunu sorgular. Özgeci cezalandırmanın insan toplumlarında var olan yaygın ve karmaşık dayanışma ve işbirliğinin sürekliliği açısından nasıl bir önemi olduğu sorusu üzerinden, konuyu türün devamlılığı açısından adaptif (uyum sağlamaya yönelik) stratejileri inceleyen çerçevenin içine yerleştirmek de mümkündür. Öte yandan, suçlu davranışının nöral temellerinin anlaşılmasına yönelik çalışmalar, cezalandırma siyasalarının ve belirlenen hedefler doğrultusunda cezalandırmada kullanılacak elverişli araçların çeşitlendirilmesi açısından da yeni perspektifler sunar. Sosyal nörobilim ve evrimsel psikoloji alanında yürütülen bu araştırmaların sosyal-siyasi bağlama dikkatli bir biçimde iliştirilmesi, suçun ve cezanın natüralist anlamda “doğal” temelleri sorgulanması anlamına gelir.
Beş ana panel ve paralel oturumlar halinde düzenlenecek bu iki günlük konferansta suç ve cezanın sosyal, siyasal ve fizyolojik boyutları farklı bilim disiplinlerinden katkılarla ele alınacak. Hedefimiz, suç ve ceza kavramlarının tüm boyutlarıyla, çok yönlü ama bütünlüğü gözeten bir gözle tartışılması için bir platform oluşturulması.
Program:
1. Gün (31 Ekim 2022)
Açılış Konuşmaları: 10.00-10.30
Açılış Konferansları: 10.30-12.00 SALON: C001
"İnsanların Prososyal ve Anti-Sosyal Davranışlarının Nörobiyolojisi"
Hakan Gürvit (İstanbul Ün.)
“İnsanda Sosyal Biliş ve Ahlaki Davranış Beyin Uyarımı ile Değiştirilebilir mi?”
Aslı Demirtaş Tatlıdede (Bahçeşehir Ün.)
Panel 1: Adalet ve Hakikat (13.00-15.00) SALON: C001Sözlü Sunumlar 1: (13.00-15.00) SALON: C002Moderatör: Havva Karagöz
Hakikat v. Adalet Geriliminin Ötesinde Geçmişle Yüzleşmenin Rotaları
Hülya Dinçer (MEF Ün.)
Demokrasiye Geçiş Dönemlerinde Hesap Verebilirlik ve Ceza Yargılamaları: Arjantin Örneği
Cansu Muratoğlu (Bilgi Ün.)
¿Fundar una comunidad después del crimen? (Suç işlendikten sonra bir topluluğu inşa etmek?)
Diego Tatián (Universidad Nacional de San Martín, Argentina)Moderatör: Zeliha Hacımuratlar Sevinç
Toplumsal Cinsiyet ve Suç: Suç Davranışına Feminist Yaklaşımlar ve Feminist Kriminolojinin Eleştirisi
İrem Şanlı (Eötvös Loránd Un.)
Bellek Yanılgılarının Hukuki Süreçlerde Oluşturabileceği Risk Faktörlerinin İncelenmesi
Çekdar Aytimur (Ardahan Ün.), Emre Erol (Kahramanmaraş İstiklal Ün.), Handan Can (Bursa Uludağ Ün.)
Ceza Muhakemesinde Hipnozun Kullanımı
Fahrettin Kayhan
Panel 2: Mutlak ve Göreli Kategoriler Olarak Suç ve Ceza (15.15-17.15) SALON: C001Sözlü Sunumlar 2: (15.15-17.15) SALON: C002Moderatör: Robert Booth
Crime as Negatively Infinite Judgment in Philosophy of Right
Türker Armaner (Galatasaray Ün.)
Suç ve Ceza arasında neden bağ kuruluyor?
Cemal Bâli Akal (Kadir Has Ün.)
Evrimsel Biyoloji Açısından Suç ve Ceza
Ozan Erözden (MEF Ün.)Moderatör: Güçlü Akyürek
KKTC Hukuku’nda Ötanazinin Suç Olarak Öngörülmesinin Felsefi Temelleri
Emir Ali Gürler (Uluslararası Kıbrıs Ün.)
Çocuk Düşürme ve Çocuk Düşürtme Suçlarında Biyopolitikanın Etkisi
Şölen Külahçı (Uluslararası Kıbrıs Ün.)
Kitle Davranışının Ceza Sorumluluğuna Etkisi: İtalyan Ceza Kanunu m.62/3 ve Türk Ceza Kanunu m.34/1 Bağlamında Olan ve Olması Gereken Hukuk Açısından Bir Değerlendirme
Erkan Sarıtaş (İstanbul 29 Mayıs Ün.)
2. Gün (1 Kasım 2022)
Sözlü Sunumlar 3: (09.30-12.00) SALON: C001 Moderatör: Ozan Erözden
Haksız Tahrikin Ceza Sorumluluğuna Etkisi: Töre ve Namus Cinayeti Adı Altında Öldürme Suçları
Elif Ergüne (İstanbul Ün.)
Öz Belirleme Kuramı ve İyileştirme Çalışmaları
Hüseyin Nergiz (Hacettepe Ün.)
Bilimin Mum Işığı Hukuku Ne Kadar Aydınlatabilir?
A.Ozan Marakoğlu
Organik Sebeplerin Ceza Hukuku Bağlamında Değerlendirilmesi; Lohusalık Psikozu
Dilek Savrunlu
Suç Korkusu Üzerine Bir İnceleme
Betül Duru, Sıla Şahinkaya, Berk Uslu, Zeynep Uyar Panel 3: Suç ve Ceza ve Biyoloji (13.00-15.00) SALON: C001 Moderatör: Müjde Peker Booth
Toplumsaldan biyolojiye bir ceza sistemi olarak sosyal ölüm
Ejder Yıldırım (Sağlık Bilimleri Ün.)
Behavioural genetics and sentencing: from mitigation to aggravation?
Allan McCay (Sydney Un.)
Antisosyal Kişilik Bozukluğu-Psikopati-Duygu Tanıma-Sosyal Biliş Çerçevesinde Cezaevi Örnekleri
Uğur Çıkrıkçılı Panel 4: Sınırları ve Sınır Aşan Halleriyle Suç ve Ceza (15.15-17.15) SALON: C001 Moderatör: Ayfer Uyanık
The Dorantes’ Learning Taxonomy
Dante Jorge Dorantes-González (MEF Ün.)
Suç Yaratmak ve Ceza Hukukunun Sınırları
Tuğrul Katoğlu (Kadir Has Ün.)
Ceza: Evrimsel Biyolojiden Teolojiye ve Yapay Zekaya Çeşitlemeler
Güven Güzeldere
Bildiri özetleri listesine buradan ulaşabilirsiniz.
Düzenleme Kurulu: Doç. Dr. Müjde Peker Booth, Prof. Dr. Ozan Erözden, Prof. Dr. Hakan Gürvit, Prof. Dr. Havva Karagöz, Prof. Dr. Ertan Yurdakoş,
Bilim Kurulu: Prof. Dr. Cemal Bali Akal, Prof. Dr. Türker Armaner, Doç. Dr. Müjde Peker Booth, Doç. Dr. Robert Booth, Prof. Dr. Ozan Erözden, Prof. Dr. Hakan Gürvit, Prof. Dr. Havva Karagöz, Prof. Dr. Ertan Yurdakoş
Neuroscience, Law, Psychology and Beyond (Symposium Series #3):
Crime and Punishment
International Symposium
Organizers: MEF University and Brain Research Society (Turkey)
Date: 31 October - 1 November 2022
Venue: MEF University, Ayazağa, Maslak İstanbul
For more information about the symposium or to ask questions, please contact ozenz@mef.edu.tr.
Conceptual Framework
To label a specific behavior as deviant or criminal and to determine a sanction for the outlawed behavior falls not only in the domain of law and politics, but also that of psychology, philosophy, sociology, and anthropology. Could there be universal crimes? Or is crime a culture-dependent phenomenon? Are criminalization and sanctioning merely tools of social domination, or do they have any other function? Are crime and punishment connected to the concept of justice? What should be the aim and the method of punishment? Answers to such questions are to be found both on philosophical and theoretical grounds, and through empirical studies falling within the confines of the above-mentioned social science disciplines. Social neuroscience, as a flourishing multidisciplinary field, is involved in this academic endeavor too. Research aiming to uncover the neural underpinnings of prosocial behavior, deviant behavior and punishment add a biology component to the research on crime and punishment alongside with social ones.
As a matter of fact, criminalizing and penalizing are acts through which socio-political power manifests itself. The competence of an established political authority to criminalize and penalize is restricted, before all, by concrete facts such as temporariness, territoriality, etc. The concept of justice, which is abstract in essence, is another tool that may be of use in limiting the power of criminalizing and penalizing. The claim that there are universal crimes that every established political authority, which is by definition neither universal nor permanent, ought to criminalize and penalize is one of the instances in that respect. On the basis of such a claim one may challenge the legitimacy of a political authority which refuses to criminalize deeds that constitute a universal crime, or which creates a de facto or de jure impunity for the perpetrators of such crimes. On the other hand, the notion of universal crime would require universal jurisdiction, on the basis of which a territorially and timely restricted political authority would extend its competence beyond its boundaries. Consequently, we would witness a situation in which an abstract notion, namely justice, directly influences temporal and spatial conditions.
The act of punishing has a distinguished place for studies that investigate neurophysiology of prosocial behavior. Studies focusing on the so-called third-party punishment (or altruistic punishment), i.e. the administration of a sanction to a transgressor by an individual that is not affected by the transgression, address directly or indirectly the biological dimension of justice mechanisms that could be observed in every human society under different forms. In some accounts altruistic punishment is deemed crucial in rendering cooperation and solidarity in larger groups formed by genetically unrelated individuals an evolutionary stable strategy. Thus, via this connection punishment becomes a topic relating to adaptive strategies encountered during human evolution. On the other hand, research on neural correlates of criminal / deviant behavior offers us new insights to social issues such as penal strategies and theoretical foundations of criminal law. On this path, by a careful annexation of social neuroscience of crime and punishment to a larger framework that comprises foundations political and social organization of humankind, one may seek naturalist explanations for sociocultural phenomena.
In this two-day conference, consisting of five main panels and parallel sessions, social, political and physiological aspects of crime and punishment will be discussed with contributions from various scientific disciplines. Our aim is to form a multidisciplinary platform for a multi-dimensional discussion on crime and punishment.
Organizing Committee: Assoc. Prof. Dr. Müjde Peker Booth, Prof. Dr. Ozan Erözden, Prof. Dr. Hakan Gürvit, Prof. Dr. Havva Karagöz, Prof. Dr. Ertan Yurdakoş,
Scientific Committee: Prof. Dr. Cemal Bali Akal, Prof. Dr. Türker Armaner, Assoc. Prof. Dr. Müjde Peker Booth, Assoc. Prof. Dr. Robert Booth, Prof. Dr. Ozan Erözden, Prof. Dr. Hakan Gürvit, Prof. Dr. Havva Karagöz, Prof. Dr. Öget Öktem Tanör, Prof. Dr. Ertan Yurdakoş